P3202_Perakaunan Kos_UNIT 4

4.1 Kaedah-kaedah penilaian stok

Apabila bahan diisukan dari stor untuk pengeluaran, maka ia harus dinilaikan atau ditentukan harga. Ini penting kerana ia mempengaruhi kos pengeluaran bagi barangan yang dihasilkan. Masalah timbul dalam perletakan harga bagi bahan yang diisukan. Terdapat beberapa cara untuk menentukan harga bagi bahan yang diisukan.

i. Masuk Dahulu Keluar Dahulu (MDKD)

Di bawah kaedah ini diandaikan bahawa bahan yang paling awal dibeli akan diisukan atau dikeluarkan terlebih dahulu. Dengan kata lain bahan dikeluarkan mengikut susunan kronologi.

Dengan menggunakan data-data berikut, tunjukkan kaedah merekodkan stok menggunakan kaedah MDKD.

Data-data bagi bahan ABC bagi bulan Oktober 2000.

Tarikh	Penerimaan	Harga Belian Per Kilogram	Terbitan
1 Oktober 5 Oktober 6 Oktober 12 Oktober 20 Oktober 24 Oktober	150 unit 100 unit 90 unit	RM 4.00 RM 4.50 RM 4.80	80 unit 100 unit 80 unit

Penyedian akaun lejar stor menggunakan kaedah Masuk Dahulu Keluar Dahulu

Tarikh	Penerimaan	Terbitan	Baki
	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM
1 Oktober	150	4.00	600				150	4.00	600
5 Oktober	100	4.50	450				150 100	4.00 4.50	1050
6 Oktober				80	4.00	320	70 100	4.00 4.50	730
12 Oktober				70 30	4.00 4.50	415	70	4.50	315
20 Oktober	90	4.80	432				70 90	4.50 4.80	747
24 Oktober				70 10	4.50 4.80	363	80	4.80	384
Stok Akhir							80	4.80	384

ii. Masuk Kemudian Keluar Dahulu (MKKD)

Mengikut kaedah ini bahan yang terbaru akan digunakan atau diterbitkan dahulu. Kaedah ini boleh ditunjukkan seperti berikut :

Tarikh	Penerimaan	Harga Belian Per Kilogram	Terbitan
1 Oktober 5 Oktober 6 Oktober 12 Oktober 20 Oktober 24 Oktober	150 unit 100 unit 90 unit	RM 4.00 RM 4.50 RM 4.80	80 unit 100 unit 80 unit

Berdasarkan maklumat di atas, akaun lejar stor mengikut kaedah Masuk Kemudian Keluar Dahulu (MKKD) dapat disediakan :

Tarikh	Penerimaan	Terbitan	Baki
	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM
1 Oktober	150	4.00	600				150	4.00	600
5 Oktober	100	4.50	450				150 100	4.00 4.50	1050
6 Oktober				80	4.50	360	150 20	4.00 4.50	690
12 Oktober				20 80	4.50 4.00	410	70	4.00	280
20 Oktober	90	4.80	432				70 90	4.00 4.80	712
24 Oktober				80	4.80	384	70 10	4.00 4.80	328
Stok Akhir							70 10	4.00 4.80	328

iii.Purata Wajaran

Di bawah kaedah ini harga purata digunakan. Harga purata diperolehi dengan membahagikan jumlah kos dalam stok dari mana bahan yang hendak ditentukan harga diambil dengan jumlah kuantiti bahan dalam stok tersebut.

Kaedah ini boleh ditunjukkan seperti berikut :

Tarikh	Penerimaan	Harga Belian Per Kilogram	Terbitan
1 Oktober 5 Oktober 6 Oktober 12 Oktober 20 Oktober 24 Oktober	150 unit 100 unit 90 unit	RM 4.00 RM 4.50 RM 4.80	80 unit 100 unit 80 unit

Berdasarkan maklumat di atas, akaun lejar stor mengikut kaedah Purata Wajaran dapat disediakan :

Tarikh	Penerimaan	Terbitan	Baki
	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM
1 Oktober	150	4.00	600				150	4.00	600
5 Oktober	100	4.50	450				150 100	4.00 4.50	1050
6 Oktober				80	4.20 a	336	170	4.20	714
12 Oktober				100	4.20	420	70	4.20	294
20 Oktober	90	4.80	432				160	4.54 b	726
24 Oktober				80	4.54	363	80	4.54	363
Stok Akhir							80	4.54	363

Catatan : Pengiraan Harga Purata

a. 150 unit @ RM 4.00 = RM 600

100 unit @ RM 4.50 = RM 450

---------- ------------

Jumlah Unit 250 unit Jumlah Kos RM 1050

====== =======

Jumlah Kos 1050

Harga purata = --------------- = ---------

Jumlah Unit 250

= RM 4.20

b. 70 unit @ RM 4.20 = RM 294

90 unit @ RM 4.80 = RM 432

---------- ------------

Jumlah Unit 160 unit Jumlah Kos RM 726

====== =======

Jumlah Kos 726

Harga purata = --------------- = --------- = RM 4.54

Jumlah Unit 160

	AKTIVITI 4A

UJI KEFAHAMAN ANDA SEBELUM ANDA MENERUSKAN INPUT SELANJUTNYA. SILA SEMAK JAWAPAN ANDA PADA MAKLUM BALAS DI HALAMAN BERIKUT.

Sediakan akaun lejar stor daripada unrusniaga-urusniaga berikut dengan menggunakan kaedah Masuk Kemudian Keluar Dahulu.

Januari 1 Menerima 1000 unit pada harga RM 1.00 seunit

10 Menerima 260 unit pada harga RM 1.05 seunit

20 Menerbitkan sebanyak 700 unit

Feb 4 Menerima 400 unit pada harga RM 1.15 seunit

21 Menerima 300 unit pada harga RM 1.25 seunit

Mac 16 Meneribtkan sebanyak 620 unit

April 12 Menerbitkan sebanyak 240 unit

Mei 10 Menerima 500 unit pada harga RM 1.10 seunit

25 Menerbitkan sebanyak 380 unit

Perhatian!

Anda hanya boleh berpindah ke input selanjutnya

jika anda dapat menjawab kesemua soalan dalam aktiviti 4A

4.1 Akaun Lejar Stor menggunakan kaedah Masuk Kemudian Keluar Dahulu

Tarikh	Penerimaan	Terbitan	Baki
	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM
1 Januari	1000	1.00	1000				1000	1.00	1000
10 Januari	260	1.05	273				1000 260	1.00 1.05	1000 273
20 Januari				260 440	1.05 1.00	273 440	560	1.00	560
4 Feb	400	1.15	460				560 400	1.00 1.15	560 460

21 Feb	300	1.25	375				560 400 300	1.00 1.15 1.25	560 460 375
16 Mac				300 320	1.25 1.15	375 368	560 80	1.00 1.15	560 92
12 April				80 160	1.15 1.00	92 160	400	1.00	400
10 Mei	500	1.10	550				400 500	1.00 1.10	400 550
25 Mei				380	1.10	418	400 120	1.00 1.10	400 132
Stok Akhir							400 120	1.00 1.10	400 132

	INPUT

4.2 Tatacara memperakaunkan bahan

Apabila bahan telah diisukan daripada stor, nota tuntutan bahan hendaklah dihantar ke jabatan kos untuk menentukan harga bagi bahan yang diisukan. Selain dari itu jabatan kos akan membuat catatan ke dalam lejar.

Catatan perakaunan bagi bahan yang diisukan ialah :

Debit : Akaun Kawalan Kerja Dalam Progres XXXX

( Bagi bahan langsung)

Atau

Akaun Kawalan Overhead

(Bagi bahan tidak langsung)

Kredit : Akaun Kawalan Lejar Stor. XXXX

4.3 Kebaikan dan kelemahan kaedah penilaian stok

i. Kaedah Masuk Kemudian Keluar Dahulu (MKKD)

• Kebaikan

Ø Ia merupakan satu kaedah perletakan kos bahan yang digunakan dalam pengeluaran secara lebih sistematik dan realistik. Ini kerana ia menekankan kepada pemadanan antara kos semasa dengan hasil semasa.

Ø Kaedah ini meminimakan keuntungan atau kerugian belum realis dalam stok dalam keadaan harga bahan turun naik.

Ø Kaedah ini menghasilkan penyata pendapatan yang menunjukkan keuntungan atau kerugian dan kedudukan kewangan yang lebih tepat. Ini kerana ia mengaitkan antara kos dan jualan semasa.

· Kelemahan

Ø Penilaian stok bagi tujuan kunci kira-kira adalah ketinggalan zaman kerana ia mengambarkan harga jangka masa lepas.

Ø Penilaian stok tidak menggambarkan harga semasa dan ia tidak begitu berguna dalam konteks semasa.

Ø Keuntungan firma boleh dimanupulasi melalui kaedah MKKD dengan membuat pembelian pada masa tertentu. Contohnya pembelian bahan pada masa harga tinggi menyebabkan keuntungan jatuh dan sebaliknya.

ii. Masuk Dahulu Keluar Dahulu (MDKD)

· Kebaikan

Ø Bahan yang dibeli dahulu dijual atau digunakan terlebih dahulu, maka stok yang adalah adalah terdiri daripada stok yang terbaharu.

Ø Pihak pengurusan mempunyai kawalan yang sedikit atau tiada langsung kawalan terhadap pemilihan bahan untuk mempengaruhi untung yang direkodkan.

Ø Penilaian stok dan penilaian kos barang dikeluarkan adalah konsisten dan realistik.

Ø Ia menyediakan asas perbandingan yang tepat bagi tujuan perbandingan di antara firma dalam industri yang sama.

Ø Kaedah ini senang difahami dan dikendalikan.

· Kelemahan

Ø Kos pengeluaran semasa akan terkurang catat jika berlaku kenaikan harga bahan yang kerap.

Ø Kaedah ini menyebabkan keuntungan terlebih catat terutama semasa inflasi yang tinggi. Ini kerana ia tidak mengambilkira kos penggantian bahan yang digunakan.

Ø Kaedah ini hanya sesuai dalam keadaan saiz dan unit kos bahan yang besar dan ia senang dikenalpasti.

iii. Purata Wajaran

· Kebaikan

Ø Kaedah ini adalah lebih logik dan konsisten kerana ia menyerap kos sewaktu menentukan harga purata bagi bahan yang diisukan.

Ø Perubahan harga bahan tidak memberi kesan yang besar ke atas bahan yang diisukan dan stok.

Ø Kos bahan yang diisukan dan nilai stok adalah lebih menggambarkan kos sebenar.

· Kelemahan

Ø Kaedah ini menjadi sukar digunakan apabila berlaku perubahan harga yang kerap.

Ø Harga purata adalah tidak berdasarkan kepada harga sebenar. Oleh yang demikian ia adalah tidak realistik.

	AKTIVITI 4B

UJI KEFAHAMAN ANDA SEBELUM ANDA MENERUSKAN INPUT SELANJUTNYA. SILA SEMAK JAWAPAN ANDA PADA MAKLUM BALAS DI HALAMAN BERIKUT.

4.3 Senaraikan kebaikan dan kelemahan kaedah penilaian stok di bawah Kaedah Masuk Kemudian Keluar Dahulu dan Purata Wajaran.

Perhatian!

Anda hanya boleh berpindah ke input selanjutnya

jika anda dapat menjawab kesemua soalan dalam aktiviti 4B

4.3 Kebaikan dan kelemahan kaedah penilaian stok :

i. Kaedah Masuk Kemudian Keluar Dahulu (MKKD)

• Kebaikan

Ø Ia merupakan satu kaedah perletakan kos bahan yang digunakan dalam pengeluaran secara lebih sistematik dan realistik. Ini kerana ia menekankan kepada pemadanan antara kos semasa dengan hasil semasa.

Ø Kaedah ini meminimakan keuntungan atau kerugian belum realis dalam stok dalam keadaan harga bahan turun naik.

Ø Kaedah ini menghasilkan penyata pendapatan yang menunjukkan keuntungan atau kerugian dan kedudukan kewangan yang lebih tepat. Ini kerana ia mengaitkan antara kos dan jualan semasa.

· Kelemahan

Ø Penilaian stok bagi tujuan kunci kira-kira adalah ketinggalan zaman kerana ia mengambarkan harga jangka masa lepas.

Ø Penilaian stok tidak menggambarkan harga semasa dan ia tidak begitu berguna dalam konteks semasa.

Ø Keuntungan firma boleh dimanupulasi melalui kaedah MKKD dengan membuat pembelian pada masa tertentu. Contohnya pembelian bahan pada masa harga tinggi menyebabkan keuntungan jatuh dan sebaliknya.

ii. Purata Wajaran

· Kebaikan

Ø Kaedah ini adalah lebih logik dan konsisten kerana ia menyerap kos sewaktu menentukan harga purata bagi bahan yang diisukan.

Ø Perubahan harga bahan tidak memberi kesan yang besar ke atas bahan yang diisukan dan stok.

Ø Kos bahan yang diisukan dan nilai stok adalah lebih menggambarkan kos sebenar.

· Kelemahan

Ø Kaedah ini menjadi sukar digunakan apabila berlaku perubahan harga yang kerap.

Ø Harga purata adalah tidak berdasarkan kepada harga sebenar. Oleh yang demikian ia adalah tidak realistik.

	PENILAIAN KENDIRI

S

ila cuba semua soalan dalam penilaian kendiri ini dan semak jawapan anda pada maklumbalas yang disediakan.

Jika ada masalah yang timbul, sila berbincang dengan pensyarah anda. Selamat mencuba dan selamat berjaya!!!

Soalan 4-1

Terangkan apakah yang dimaksudkan dengan kaedah Masuk Kemudian Keluar

Dahulu (MKKD), Masuk Dahulu Keluar Dahulu (MDKD) dan purata wajaran.

Soalan 4-2

Sediakan akaun kawalan lejar stor berdasarkan maklumat-maklumat berikut menggunakan kaedah Masuk Dahulu Keluar Dahulu (MDKD) dan purata wajaran.

Januari 1 Penerimaan bahan sebanyak 100 kg pada harga RM 1.00 per/kg

5 Penerimaan bahan sebanyak 100 kg pada harga RM 1.50 per/kg

10 Menerbitkan bahan sebanyak 80 kg

15 Penerimaan bahan sebanyak 130 kg pada harga RM 2.308 per/kg

20 Menerbitkan bahan sebanyak 50 kg

25 Menerbitkan bahan sebanyak 100 kg

29 Penerimaan bahan sebanyak 150 kg pada harga RM 2.50 per/kg

30 Menerbitkan bahan sebanyak 125kg.

Adakah anda telah mencuba dahulu?

Jika ‘ya’, sila semak jawapan anda.

Jawapan 4-1

1. Masuk Kemudian Keluar Dadulu (MKKD)

Mengikut kaedah ini bahan yang terbaru akan digunakan atau diterbitkan dahulu.

2. Masuk Dahulu Keluar Dahulu (MDKD)

Di bawah kaedah ini diandaikan bahawa bahan yang paling awal dibeli akan diisukan atau dikeluarkan terlebih dahulu. Dengan kata lain bahan dikeluarkan mengikut susunan kronologi.

3. Purata Wajaran

Di bawah kaedah ini harga purata digunakan. Harga purata diperolehi dengan membahagikan jumlah kos dalam stok dari mana bahan yang hendak ditentukan harga diambil dengan jumlah kuantiti bahan dalam stok tersebut.

Jawapan 4-2

Akaun kawalan lejar stor dengan menggunakan kaedah :

1. Kaedah Masuk Dahulu Keluar Dahulu

Tarikh	Penerimaan	Terbitan	Baki
	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM
Januari 1	100	1.00	100				100	1.00	100
Januari 5	100	1.50	150				100 100	1.00 1.50	100 150
Januari 10				80	1.00	80	20 100	1.00 1.50	20 150
Januari 15	130	2.308	300				20 100 130	1.00 1.50 2.308	20 150 300
Januari 20				20 30	1.00 1.50	20 45	70 130	1.50 2.308	105 300
Januari 25				70 30	1.50 2.308	105 69	100	2.308	231
Januari 29	150	2.50	75				100 150	2.308 2.50	231 375
Januari 30				100 25	2.308 2.50	231 62.5	125	2.50	312.5
Stok Akhir							125	2.50	312.5

2. Purata Wajaran

Tarikh	Penerimaan	Terbitan	Baki
	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM	Unit	Harga Seunit RM	Jum- lah RM
Januari 1	100	1.00	100				100	1.00	100
Januari 5	100	1.50	150				200	1.25	250
Januari 10				80	1.25	120	120	1.25	150
Januari 15	130	2.308	300				250	1.80	450
Januari 20				50	1.80	90	200	1.80	360
Januari 25				100	1.80	180	100	1.80	180
Januari 29	150	2.50	375				250	2.22	555
Januari 30				125	2.22	277.5	125	2.22	277.5
Stok Akhir							125	2.22	277.5