Bab 1 : Pengenalan Undang-undang Syarikat
1.0
Definisi Syarikat
Di Malaysia, terdapat 3 jenis organisasi perniagaan iaitu :
a. Perniagaan
tunggal
b. Perkongsian
c. Syarikat
Perniagaan tunggal dan perkongsian adalah merupakan
perniagaan yang tidak diperbadankan manakala syarikat pula adalah merupakan
perniagaan yang diperbadankan.
Syarikat adalah merupakan 1 perbadanan yang menjalankan
perniagaan untuk tujuan perdagangan dan perindustrian. Menurut Sek 4, Akta
Syarikat 1965 syarikat adalah syarikat yang diperbadankan mengikut Akta
Syarikat 1965 atau mana2 anakmen sebelumnya yang berkaitan. Ertinya sesebuah
syarikat itu hanya tertubuh apabila ianya didaftarkan di Pendaftar Syarikat di
bawah Akta Syarikat 1965
Apabila sesebuah syarikat diperbadankan, bererti ia mempunyai
entity undang-undang yang khusus dan berasingan daripada personality ahli2nya
serta mempunyai hak2 dan tanggungjawab tertentu, contohnya syarikat boleh
mendakwa dan didakwa atas namanya sendiri, mempunyai hak untuk memiliki harta
dan sebagainya.
Menurut Oxford English Dictionary pula, syarikat
didefinisikan sebagai penyatuan beberapa inidvidu2 yang membentuk sebuah
perbadanan bagi menjalankan satu objektif yang sama/serupa. Maksudnya, perkara2
yang perlu wujud pada sesebuah syarikat itu ialah : -
- Penyatuan inidividu2 iaitu keahlinya adalah melebihi daripada seorang ahli
- Mempunyai objektif yang sama di kalangan ahli2 perbadanan yang lazimnya bersatu untuk tujuan perdagangan
1.1 Perbezaan di antara syarikat dengan perniagaan
tunggal dan perkongsian
Perbezaan yang wujud di antara syarikat dengan perniagaan
tunggal dan perkongsian dapat kita lihat dari beberapa aspek iaitu : -
- Bilangan keahlian
Bagi penubuhan sesebuah perniagaan tunggal,minima
keahliannya adalah seorang sahaja. Manakala bagi sesebuah firma perkongsian
pula menurut Sek 14 (3) (b) Akta Syarikat 1965, minima keahliannya ialah 2 org
manakala maksimanya ialah 20 orang rakan kongsi, bagi jenis perkongsian biasa.
Tetapi bagi firma perkongsian jenis professional, ianya boleh melebihi 20 orang
ahli. Ini bermakna, had maksima 20 orang ahli itu tidak dikenakan kepada mana2
perkongsian yang dibentuk bagi tujuan menjalankan mana2 profesional contohnya,
doctor, peguam, akauntant dan lain2 lagi.
Sesebuah syarikat mestilah mempunyai jum minima ahli iaitu 2
orang kecuali dalam keadaan sesebuah syarikat iatu adalah syarikat subsidiary
milikan penuh kepada syarikat lain. Menurut Sek 36 Akta Syarikat, adalah
merupakan suatu kesalahan sekiranya selepas 6 bulan ahli kurang dari had
minima, syarikat masih meneruskan perniagaan dengan tiada pertambahan ahli
baru.
Di samping itu, menurut Sek 218 (1) (d) Akta Syarikat 1965,
jumlah ahli yang kurang dari had minima boleh menjadi salah satu alasan untuk
penggulungan syarikat. Jumlah maksima ahli bagi sesebuah syarikat tidak
dihadkan kecuali bagi syarikat persendirian iaitu ahlinya mestilah tidak boleh
lebih dari 50 orang.
- keupayaan untuk memiliki/memegang harta
Di dalam sesebuah perniagaan tunggal, harta2 adalah
keuapayaan tuan punya tunggal. Begitu juga dengan sesebuah perkongsian iaitu
aset2 adalah kepunyaan ahli2 kongsi firma perkongsian tersebut. Tetapi keadaan
ini berbeza dengan syarikat kerana harta/asset perniagaan adalah kepunyaan
syarikat itu sendiri bukannya kepunyaan ahli2 syarikat tersebut. Ini bermakna
syarikat berhak memiliki hartanya sendiri dan harta itu mestilah didaftarkan
dengan nama syarikat.
- tanggungan ahli terhadap hutang
Bagi perniagaan tunggal dan perkongsian, ahli2nya adalah
bertanggungan secara peribadi terhadap hutang2 perniagaan mereka. Sekiranya
sesebuah perniagaan tunggal / perkongsian tidak dapat menjelaskan hutang,
ahli2nya akan menanggungnya sehingga selesai. Di sini, liability ahli2 utk
menjelaskan hutang adalah tidak terhad. Manakala bagi syrkt, hutang syarikat
adalah merupakan hutang syarikat itu sendiri dan ahli2 tidak akn bertanggungan
secara peribadi
- tindakan bagi prosiding undang-undang
Pertubuhan2 yang tidak diperbadankan tidak mempunyai
personality perundangan. Maka segala tindakan undang2 diambil atas nama peribadi
ahli2 bkn atas nama pertubuhan tersebut. Walau bagaimanapun, untuk kemudahan
prosedur, Peraturan Mahkamah Tinggi 1980, Ordinan 77 membenarkan penggunaan
nama pertubuhan bagi urusan menyaman dan disaman tetapi hakikatnya ianya adalah
dilakukan terhadap ahli2 pertubuhan itu sendiri. Bagi syarikat pula, tindakan
undang2 adalah adalah diamibil atas nama syarikat itu sendiri, malahan syarikat
itu juga boleh mendakwa mana2 pihak atas namanya sendiri.
- jangka hayat dan pembubaran
jangka hayat bagi sesebuah syarikat adalah berdasarkan
peruntukan2 yang termaktub di dalam Akta Syarikat 1965. manakala bagi
perniagaan tunggal dan perkongsian ianya adalah bergantung kepada perjanjian di
antara ahli2 kongsinya
1.2 Klasifikasi Syarikat
Syarikat boleh dikelaskan kepada beberapa jenis iaitu : -
- syarikat persendirian
- syarikat awam
- syarikat berhad
i.
syrikat berhad oleh saham
ii.
syarikat berhad oleh jaminan
iii.
syarikat berhad oleh saham dan jaminan
- syarikat tidak berhad
- syrikat induk
- anak syarikat
- syarikat persendirian
menurut Sek 4 Akta Syarikat 1965,
sesebuah syarikat persendirian adalah bermaksud mana2 syarikat :
- yang ditubuhkan sebagai syarikat persendirian di bawah akta pindaan bertulis
- yang diperbadankan sebagai syarikat persendirian di bawah Sek 15 Akta Syarikat
- yang ditukarkan kepada syarikat persendirian mengikut Sek 26 (1)
yang merupakan sebuah syarikat
yang tidak terhenti menjadi syarikat persendirian di bawah Sek 26 / 27
Menurut Sek 15 Akta Syarikat pula,
sesebuah syarikat persendirian perlulah di dalam memorandum persatuannya
mengandungi perkara2 berikut : -
- membuat sekatan terhadap hak untuk memindahkan saham
sub Sek ini menyekat syarikat
persendirian daripada memnidahkan
syer2nya. Walau bagaimanapun, ia tidak menjelaskan cara2 untuk menyekat
pemindahan syer tersebut. Kebiasaanya, sekatan ini boleh dilakukan dengan dua
cara iaitu :
i.
‘right of pre-emption’ hendaklah diberikan kepada ahli2
yang lain. Ini bermaksud, sekiranya seseorang ahli ingin menjualkan syernya,
dia mestilah menawarkan syer itu kepada ahli2 lain terlebih dahulu. Jika mereka
menolak, barulah dia boleh menjualkannya kepada orang lain.
ii.
Dengan meletakkan syarat bahawa syer2 hanya boleh
dipindahkan dengan kebenaran Lembaga Pengarah
- mengehadkan bilangan ahli2 syarikat tidak melebihi daripada 50 orang
- larangan untuk membuat cadangan kepada umum untuk menyumbangkan syer/debenture
- larangan terhadap cadangan untuk mengambil wang deposit daripada orang ramai
- Syarikat Awam
Menurut Sek 4 Akta Syarikat 1965,
syarikat awam adalah sebuah syarikat yang selain dari syarikat persendirian.
Sesebuah syarikat awam itu adalah terikat dengan beberapa peraturan yang
berbeza dari syarikat persendirian iaitu terutamanya mengenai pemberitahuan
berkenaan hal ehwal kewangan syarikat. Syarikat awam mempunyai syrat2 yang
lebih terperinci dari syarikat2 lain kerana ia dibenarkan untuk menerima atau
memperolehi wang daripada orang ramai
Sijil pemerbadanan hendaklah
memperakui bahawa syarikat tersebut adalah syarikat awm. Nama syarikat
selalunya diakhiri dengan perkataan ‘berhad’ atau singkatannya ‘bhd’. Syarikat
awam tidak mempunyai peruntukan maksima mengenai bilangan keahlian sebagaimana
syarikat persendirian. Had umur bagi pengarah2 bagi syarikat awam adalah 70
tahun menurut Sek 129 Akta Syarikat. Ciri yang paling istimewa bagi syarikat
awam ialah ia dibenarkan untuk menawarkan saham kepada orang ramai seterusnya
boleh disenaraikan di Bursa Saham Kuala Lumpur
Perbezaan di antara syarikat awam
dan syarikat persendirian
a. keahlian
sesebuah syarikat persendirian tidak bolehmempunyai ahli
lebih daripada 50 orang tetapi syarikat awam tiada had jumlah maksima
keahliannya.
b. pemindahan
saham
sesebuah syarikat persendirian mengehadkan pemindahan saham
kecuali dinyatakan sebaliknya di dalam memorandum/ artikel persatuan syarikat
tetapi syarikat awam tiada halangan untuk pemindahan saham
c. penawaran
saham
sesebuah syarikat awam boleh menawarkan kepada orang ramai
dengan mengedarkan satu prospectus kepada orang ramai untuk melanggan saham
yang ingin diterbitkan tetapi sesebuh syarikat persendirian tidak boleh berbuat
demikian
d. memungut/
menyimpan wang daripada orang ramai
sesebuah syarikat persendirian tidak boleh mempelawa orang
ramai menyimpan wang mereka didalam syarikat / memungut wang dari orang ramai
tetapi syarikat awam boleh berbuat demikian
e. hal
ehwal kewangan
sesebuah syarikat awam boleh memberitahu umum mengenai hal
ehwal kewangan syarikat tetapi syarikat persendirian tidak boleh berbuat
demikian
f. had
umur pengarah
syarikat awam, had umur maksimum mestilah tidah melebihi 70
tahun. Syarikat persendirian tiada had umur.
g. nama
syarikat persendirian, nama sperti ‘sdn bhd’ mestilah
dimasukan di pengakhiran nama syarikat tersebut
manakala syarikat awam jika ianya tergolong dalam status syarikat awam
berhad, perkataan ‘bhd’ perlulah dimasukkan di pengakihran nama syarikat.
- syarikat berhad
menurut Sek 4 Akta Syarikat 1965, syarikat berhad
ditakrifkan sebagai syarikat tang dihadkan oleh saham/jaminan / kombinasi
ke2,2nya sekali
- syarikat berhad oleh saham
syarikat berhad oleh saham ditakrifkan sebagai sebuah
syarikat yang ditubuhkan atas prinsip menghadkan segala tanggungan ahli2nya
setakat jumlah saham yang belum dibayar (sekiranya ada). Sekiranya penggulungan
berlaku, ahli2 tidak boleh diminta untuk membayar lebih daripada jumlah syernya
yang belum dibayar.
Sek 214 (1) (d) Akta Syarikat 1965 memperuntukan :
‘dalam kes sebuah syarikat yang terhad dengan syer, tiada
apa2 sumbangan hendaklah diperlakukan dari mana2 ahli melebihi amaun, jika ada.
Tidak dibayar ke atas syer berhubung dengan mana ia tertanggung sebagai ahli
yang ada / terdahulu.’
Contohnya Ali telah membeli 100 unit saham syarikat ABY yang
mempunyai nilai nominalnya sebanyak Rm1.00 sesaham. Ali telah membayar sebanyak
800unit sesaham yang bernilai RM800.00 tersebut. Oleh itu, apabila berlaku
penggulungan syarikat, Ali tidak boleh diminta memberikan sumbangan melebihi
dari jumlah saham yang belum dibayar iaitu RM200.00
- syarikat berhad oleh jaminan
syarikat berhad oleh jaminan adalah merujuk kepada sesebuah
syarikat yang diperbadankan atas prinsip di mana tanggungan ahli2nya adalah
dihadkan kepada jumlah tanggungan yang dipersetujui oleh ahli2nya bagi
menyumbangkan asset syarikat jika berlakunya penggulungan (winding up) syarikat
sekiranya syarikat todak dapat menyelesaikan hutangnya, ahli
hanya perlu menanggung kesetakat amaun yang dia telag persetujui dan perkara
ini perlu dinyatakan di dalam memorandum menurut Sek 18 (1) (c) Akta Syarikat
1965
syarikat spt ini tidak mempunyai modal syer di mana ahli
tidak dikehendaki untuk menyumbang modal sewaktu syarikat sedang beroperasi. Ia
juga jarang sekali ditubuhkan untuk aktiviti dagangan, sebaliknya untuk kelab2
yang bukannya berteraskan dagangan di mana modalnya diperolehi melalui sumber2
lain, aktiviti social dan lain2. pada waktu penggulungan, libiliti ahli bagi
syarikat berhad menurut jaminan dinyatakan di dalam Sek 214 (1) (c) Akta
Syarikat 1965
- syarikat berhad oleh saham dan jaminan
menurut Sek 214 (4) Akta Syarikat, di samping perlu menyumbang
kesetakat amaun yang ahli telah persetujui di dalam memorandum, ahli juga perlu
menyumbang setakat amaun syer yang dia belum jelaskan di dalam kes sekiranya
penggulungan berlaku. Walaubagaimanapun, syarikat sperti ini tidak mungkin
ditubuhkan lagi dengan wujudnya Sek 14A Akta Syarikat 1965
- syarikat tidak berhad
syarikat tidak berhad adalah syarikat yang diperbadankan di
atas dasar di mana tanggungan ahli2nya adalah tidak terhad. Libiliti ahli untuk
menyumbang kepada syarikat di dalam kes penggulungan tidak terhad dalam apa
cara sekalipun. Liability ahli2nya adalah sperti liability perkongsian tetapi
ia tetap mempunyai keperibadian korporat yang lain.
Syarikat jenis ini boleh untuk mempunyai / tidak mempunyai
modal syer dan modal syer ini boleh dikurangkan tanpa had kerana pemiutang
boleh menuntut sehingga kepada harta peribadi ahli. Sek 25 Akta Syarikat
memperuntukkan bahawa syarikat ini boleh ditukatkan kepada syarikat berhad atau
sebaliknya tetapi pertukaran ini tidak memberi kesan terhadap hak, tanggungjawab
dan tindakan undang2 yang boleh diteruskan/dimulakan sebelum penukaran itu
dibuat.
- Syarikat induk dan anak syarikat
Sek 6 Akta Syarikat 1965 memperuntukkan ‘di mana sesebuah
syarikat adalah :-
(a) syarikat
induk bagi perbadanan yang lain;
(b) subsidiary
bagi perbadanan yang lain ; atau
(c) subsidiary
syarikat induk perbadanan yang lain
perbadanan pertama tersebut dan perbadanan yang lain itu
hendaklah bagi maksud2 Akta ini disifatkan berkaitan di antara satu sama lain’
menurut Sek 5 Akta Syarikat 1965, ‘sesebuah syarikat itu
merupakan anak syarikat kepada syarikat yang lain jika :
a) perbadanan
yang lain itu ;
- menguasai keahlian Lembaga Pengarah perbadanan yang pertama tersebut
- menguasai lebih daripada separuh kuasa mengundi di dalam perbadanan yang pertama tersebut; atau
- memegang lebih daripada separuh modal saham yang diterbitkan oleh perbadanan yang pertama tersebut; atau
- perbadanan yang pertama tersebut adalah anak syarikat kepada mana2 anak syarikat poerbadanan yang lain itu
sementara itu Sek 5A Akta Syarikat, sesebuah syarikat itu
dikatakan syarikat induk terakhir bagi sesebuah perbadanan yan lain jika :
a) perbadanan
yang lain itu adalah sudsidiari kepada perbadanan pertama tersebut ; dan
b) perbadanan
pertama tersebut dengan sendirinya bukanlah subsidiary mana2 perbadanan
Sek 5B Akta Syarikat memperuntukkan sesebuha perbadanan
hendaklah disifatkan sebagai syarikat subsidiary milik penuh bagi perbadanan
yang lain jika tidak ada ahli2 yang pertama tersebut orang yang lain dari :
- perbadanan kedua tetsebut ;
- penerima namaan bagi perbadanan kedua tersebut ;
- subsidiary kepada perbadanan kedua tersebut iaitu subsidiary yang mana tidak ada ahli2nya merupakan orang yang lain dari perbadanan kedua tersebut/ penerima namaan perbadanan kedua tersebut ; atau
- penerima namaan subsidiary tersebut
- syarikat asing
Sek 4 Akta Syarikat mendefinisikan syarikat asing sebagai : -
a) suatu
syarikt, perbadanan, pertubuhan, persatuan / lain2 badan yang diperbadankan di
luar Malaysia
; atau
b) suatu
persatuan, pertubuhan yang tidak diperbadankan / lain2 badan yang mana di bawah
undang2 tempat asalnya boleh mendakwa/ didakwa/ memegang harta di atas nama
setiausaha / lain2 pegawai badan / persatuan yang dilantik dengan sewajarnya
bagi tujuan itu dan yang tidak mempunyai ibu pejabat / tempat perniagaan
utamanya di Malaysia.
Syarikat asing yang berminat untuk menubuhkan perniagaan di Malaysia mestilah mendaftarkan di Malaysia.
Sek 332 (1) Akta Syarikat menyenaraikan dokumen yang perlu diserahsimpan dengan
Pendaftar Syarikat untuk tujuan pendaftaran.