Bab 11 : Pengarah
11.0
pengenalan
Syarikat adalah entity perundangan yang mempunyai hak dan tanggungannya
sendiri. Syarikat tidak mempunyai entity fizikal, pengurusannya adalah di
tangan pengarah. Pengarah adalah sebagai pemegang amanah dan agen kepada syarikat.
Kuasa yang diberikan kepada mereka adalah melalui memorandum, artikel atau akta
sendiri. Mereka adalah agen kepada syarikat kerana syarikat berfungsi melalui
mereka.
11.1 definisi
pengarah
Sek 4 mentakrifkan pengarah sebagai mana2 orang yang menduduki pengarah
perbadanan melalui apa2 pun nama yang dipanggil dan termasuklah seseorang
mengikut mana2 arahan / perintah pengarah2 perbadanan tersebut lazim bertindak
dan pengarah silih ganti atau pengarah ganti.
11.2
perlantikan pengarah
Sek 122 (1) – setiap syarikat hendaklah mempunyai sekurang2nya dua orang
pengarah yang setiapnya prinsipalnya atau hanya tempat tinggal dalam limgkungan
Malaysia.
Sek 122 (2) - tiada seorang pun
selain dari orang sebenar yang cukup umur yang boleh menjadi pengarah syarikat.
Cukup umur untuk menjadi seorang pengarah di Malaysia ialah 21 tahun.
Sek 122 (3) – pengarah pertama syarikat hendaklah dinamakan di dalam
memorandum dan artikel syarikat.
Cara2 perlantikan pengarah terdapat di dalam memorandum atau artikel
syarikat. Selalunya dibuat oleh ahli2 syarikat melalui resolusi biasa yang
diluluskan dalam mesyuarat agung tahunan. Artikel persatuan juga boleh memberi
kuasa kepada orang2 / badan2 tertentu
untuk melantik pengarah. Walau bagaimanapun artikel tidak dapat diikuti
sekiranya itu bukanlah ahli melainkan satu kontrak telah dimasuki di luar
artikel itu yang memberinya kuasa sedemikian rupa
11.3
kelayakan seorang pengarah
Terdapat sesetengah orang yang tidak boleh menjadi pengarah : -
1. Sek 125 –
seseorang yang tidak menjelaskan hutang (undischarged bankrupt) kecuali
mendapat kebenaran daripada mahkamah
2. Sek 130 –
seseorang yang disabitkan kesalahn
(a) berhubung
dengan kenaikan pangkat, pembentukan atau pengurusan sesebuah perbadanan
(b) melibatkan
penipuan atau ketidakjujuran yang boleh dihukum dengan pemenjaraan selama
3bulan atau lebih atau
(c) dibawah sek
132, 132A atau 303
Di dalam tempoh 5 tahun selepas disabitkan kesalahn atau selepas
dibebaskan dari penjara. Jika ia dihukum penjara dan tanpa kebenaran mahkamah
masih menjadi pengarah, ia akan dikenakan denda lima tahun penjara atau seratus ribu ringgit
atau kedua2nya sekali.
3. Sek 130A –
seorang pengarah sebuah syarikat yang telah dikenakan tindakan penyelesaian/ penggulungan
dan tidak mampu membayar hutang pada masa itu dan menjadi pengarah syarikat
lain yang telah dikenakan tindakan penyelesian telah dalam masa lima tahun
bermula dari tarikh syarikat yang pertama itu dikenakan tindakan penyelesaian
dan kelakuannya membuatkan dia tidak layak kepada pengurusan sesebuah syarikat;
maka mahkamah boleh memerintahkan seseorang itu tidak boleh menjadi pengarah
tanpa kebenaran mahkamah
4. Sek 129 –
seseorang yang berumur 70 tahun dan keatas tidak boleh menjadi pengarah
syarikat awam, tetapi terdapat pengecualian di bawah Sek 129 (6) dimana seorang
yang berumur 70tahun boleh menjadi pengarah jika dia memberi notis kepada ahli2
berkenaan resolusi perlantikan dan tiga perempat majority ahli bersetuju.
11.4 hilang
kelayakan sebagai pengarah
Sek 124 - jika pengarah
dikehendaki oleh artikel memenuhi atau memegang sejumlah syer, dia mesti
memenuhi kehendak tersebut dalam masa dua bulan selepas perlantikannya atau
jangka masa yang lebih pendek dari itu. Sebagaimana yang telah ditetapkan oleh
artikel, jika gagal memenuhi syarat tersebut, dia mesti mengosongkan
jawantannya.
Artikel 72 Jadual 4 - pengarah
hendaklah mengosongkan jawatan jika : -
I.
Berhenti menjadi pengarah dengan kehendak akta
II.
Menjadi bankrap atau membuat mana2 perkiraan dengan
si piutang secara umum
III. Dilarang
menjadi pengarah oleh Akta
IV. Menjadi tidak
siuman
V.
Meletak jawatan dengan notis bertulis kepada
syarikat
VI. Tidak hadir
dalam mesyuarat lembaga pengarag selama 6 bulan atau lebih tanpa kebenaran
VII. Memegang
jawatan lain darihal keuntungan di bawah syarikat tanpa izin syarikat kecuali
jawatan pengarah urusan atau pengurus
VIII. Berminat di
dalam mana2 kontrak yang dicadangkan dengan syarikat dan gagal mengisytiharkan
kepentingannya seperti yang dikehendai Akta
11.5 kuasa
pengarah
Lembaga pengarah diberi kuasa untuk menjalankan semua perkara selain
dari kuasa yang diperuntukkan dalam memorandum dan artikel syarikat. Antara
kuasa yang ada pada pengarah ialah menguruskan syarikat, mewakilkan tugas
kepada orang bawahan, mengisukan syer, memanggil jumlah syer yang belum berbayar,
membayar dan menerima hutang bagi pihak syarikat, memanggil mesyuarat dan
mengisytiharkan dividen. Selalunya lembaga pengarah akan menyerah dan
membahagikan kuasa kepada orang lain, contohnya pengarah urusan, setiausaha dan
lain2.
Akta menegaskan bahawa pengarah akan memastikan bahawa syarikat ditabir
mengikut undang2 dengan mengkehendaki pengarah mematuhi beberapa sek di dalam
akta.
Lembaga pengarah ada 3 tugas : -
1. membuat
keputusan bagi pihak syarikat dalam bidang yang diperuntukkan
2. bertanggungjawab
secara am untuk memberi tunjuk ajar kepada agen2 dan pekerja2 syarikat dalam
melaksanakan tugas2 mereka
3. memastikan
syarikat dijalnkan mengikut akta syarikat
11.6 kesan
sekiranya pengarah tidak dilantik dengan sah
Sek 127 – tindakan2 pengarah hendaklah menjadi sah walau apa2 kecacatan
yang mungkin kemudiannya timbul dalam perlantikan atau kelayakannya
Pihak ke-3 ada kuasa untuk menuntut daripada syarikat terhadap tindakan
pengarah jika pengarah tidak dilantik dengan sah
Sesiapa yang berurusan dengan syarikat malalui orang yang berlagak
sebagai pengarah dan ianya boleh dilantik secara sah tetapi tidak dilantik,
bolehlah menganggap orang itu sebagai pengarah dan syarikat bertanggungjwab
terhadap tindakan ‘pengarah’ tersebut. Walau bagaimanpun seseorang itu mestilah
membuktikan bahawa mereka benar2 mempercayai bahawa orang itu adalah pengarah.
11.7 upah/
ganjaran/ saran pengarah
Upah pengarah boleh dalam berbagai bentuk dan amaun tetapi bergantung
kepada peruntukan artikel. Biasanya terdapat di dalam artikel (Jadual A Artikel
70). Upah boleh dalam bentuk elaun atau saham di dalam syarikat, ianya
dinyatakan di dalam artikel. Amaun boleh berubah dari tahun ke tahun atau ia
boleh juga tetap
Re George
Newman
Jika tidak ada peruntukan di dalam artikel berkenaan dengan upah,
apabila upah dibayar kepada pengarah. Artikel syarikat perlu diubah untuk
memasukkan upah tersebut di dalam artikel.
Craven Ellis
lwn Cannons Ltd. (1936) 2 All ER 1066
Jika pengarah tidak dilantik dengan betul, pengarah tersebut tidak boleh
menuntut upah walaupun dia percaya dirinya telah dilantik dengan sempurna dan
dia telah berkhidmat untuk syarikat tersebut. Walau bagaimanapun, dia masih
boleh menuntut amaun yang munasabah untuk ‘quantum merit’ untuk perkhidmatan
yang telah diberikan kepada syarikat
Seorang pengarah yang boleh bersetuju untuk tidak menerima upah. Jika
dia bersetuju, dia tidak boleh menuntut upah tersebut. Pengarah boleh juga
meminta upahnya dikurangkan. Sek 136 memperuntukan larangan upah tanpa cukai
kepada pengarah.
Tugas-tugas
pengarah
Seseorang pengarah mempunyai 3 jenis kewajipan : -
1. tugas
fidusari
2. menjalankan
tugas dengan berskil, berhati2 dan berusaha sewajarnya
3. tugas statutory
tugas
fidusari
(a) bertindak
untuk kepentingan syarikat
perkataan ‘bertindak dengan jujur’ dalam sek 132 (1) telah didefinisikan
di dalam kes Marehesi lwn Barnes Keogh
: “ ‘bertindak dengan jujur’ adalah dirujuk kepada perbuatan yang bona fide
(suci hati) untuk kepentingan syarikat dalam melaksanakan tugas2 sebagai
pengarah”
bukannya mahkamah yang menganggap sesuatu tugas itu untuk kepentingan
syarikat tetapi pengarah itu sendiri yang harus beranggapan demikian. Keputusan
yang dibuat oleh seorang pengarah mestilah bertujuan membawa keuntungan kepada
syarikat.
Re W & M
Roith Ltd (1967) 1 All ER 247
Roith mengawal syarikat dengan memegang majority syer dan dia adalah
seorang daripada 3 orang pengarah. Dia kemudiannya memasuki kontrak dengan
syarikat dimana sekiranya dia mati, isterinya boleh mendapatkan pencen. Dia
kemudiaannya meniggal dunia. Apabila isterinya menuntut pencen, ia ditolak oleh
likudator.
Mahkamah bersetuju dengan likudator kerana sewaktu membuat keputusan,
pengarah tidak mengira kepentingan syarikat tetapi mengira kepentingan
isterinya
Kepentingan siapakah yang dikira kepentingan syarikat
Peter’s
America Delicacy Co. Ltd. Lwn Heatg (1939) 61 CLR 457
Greenhalgh
lwn Arderne cinemas Ltd. (1951) Ch.
286
‘kepentingan ahli2 secara keseluruhan syarikat bolehlah disamakan dengan
kepentingan syarikat’
Hakim Mason di dalam kes Walker lwn Wimborne mengatakan : “….dalam
melaksanakan tugas, pengarah juga mesti mengambil kira kepentingan pemegang
syer dan juga pemiutang. Kegagalan untuk mengamibil kira kepentingan pemiutang
akan meyebabkan akibat yang tidak baik kepada syarikat dan juga kepada
pemiutang sendiri.”
Winkworth lwn
Edward Baron Development Co. Ltd. (1987) 1 All ER 114
Lord Templeman menyatakan : “kewajiban itu adalah dipunyai oleh pengarah
terhadap pemegang syer dan pemiutang untuk memastikan bahawa segala urusan
syarikat diuruskan dengan betul dan supaya harta2 syarikat tidak diekplotasikan
untuk kepentingan pengarah dan memprejudiskan pemiutang”
Bagi syraikat berkumpulan, syarikat2 ini mempunyai entity yang
berasingan, jadi tidak boleh pengarah sesebuah syarikat memperjudikan nasib
syarikat untuk kepentingan syarikat2 lain pula
Untuk menentukan kepentingan sesebuah syarikat, ujian yang terbaik ialah
satu ujian yang akan menentukan samada seseorang yang jujur sebagai pengarah,
dapat dalam semua keadaan, percaya bahawa perbuatan itu adalah untuk
kepentingan syarikat sepenuhnya.
Mills lwn
Mills (1937) 60 CLR 150
Persoalan bukan untuk kepentingan syarikat keseluruhannya tapi apa yang
adil di antara kelas2 syer yang berbeza. Tetapi ini sukar untuk ditentukan
kerana susah untuk memenuhi kehendak semua orang.
(b) pengarah
tidak meletakkan dirinya dalam keadaan di mana terdapat percanggahan
kepentingan di antara tugas untuk syarikat dan kepentingan diri
Boardman lwn
Phipps (1967) 2 AC 46
“seorang pemegang amanah tidak boleh meletakkan dirinya di dalan keadaan
di mana berlaku percanggahan kepentingan di antara tugasnya dan kepentingan
dirinya…”
Keadaan-keadaan dimana kepentingan boleh bercanggahan
(1) pengarah
tidak boleh menggunakan harta atau wang syarikat untuk mendapatkan keuntungan
individu atau peribadi. Kalau dia melakukannya, dia bukan sahaja telah
melanggar tugasnya tetapi keuntungan dari harta atau wang yang diperolehi
adalah milik syarikat. Dia juga boleh didapati bersalah dibawah jenayah pecah
amanah
Totex-Adon Pty Ltd lwn Marco
(1982) 1 ACI. C 228
Fakta : Marco adalah pengarah syarikat Totex –Adon iaitu syarikat yang
usahasama antara Totex (Aust) Pty Ltd yang menjalankan perniagaan di NSW dan
Adon Pty Ltd sebuah syarikat di Queensland.
Marco adalah juga pengarah dan pemegang syer Adon. Dibawah perjanjian
usahasama, Totex-Adon akan membeli barangan dari Totex dan menjualnya di Queensland.
Totex-Adon menyaman Marco kerana gagal memasukkan pulangan jualan ke
dalam akaun syraikat. Ini kerana Marco gagal membuka akaun berasingan bagi
syraikat Totex-Adon di Queensland dan kesemu pembayaran dan penerimaan
dimasukkan ke dalam akaun Adon
Mahkamah memutuskan yang Marco telah melanggar tugas fidusarinya
terhadap Totex-Adon kerana mencampurkan wang kedua2 syarikat tersebut
Rujuk pada kes PP lwn Tan Koon
Swan (1987) 1 MLJ 18
(2) Sek 132(2)
- seorang pegawai syarikat tidak boleh
menyalahgunakan mana2 maklumat yang diperolehi dengan kedudukannya sebagai
pegawai syarikat bagi mendapatkan keuntungan dirinya dan menyebabkan kerugian
kepada syarikat secara langsung atai tidak langsung. Keuntungan yang didapati
dengan cara ini, mestilah dipulangkan kepad asyarikat. Keuntungan boleh di
dalam bentuk upah, yuran, komisen dan sebagainya
Regal
Hastings Ltd lwn Gulliver (1942) 1 All ER 378
Pengarah2 mesti membari keuntungan yang didapati kepada syarikat kerana
hanya dengan pengetahuan dan kedudukan sebagai pengarah yang menyebabkan mereka
mendapat keuntungan
Cook lwn Deek
(1916) 1 AC 554
Isu kes adalah berkenaan dengan kontrak yang dimasuki oleh pengarah di
atas namanya i.e dengan menubuhkan syarikat baru
Mahkamah memutuskan bahawa keuntungan kontrak tersebut adalah kepunyaan
syarikat dan pengarah dengan sengaja gagal untuk melindungi kepentingan
syarikat yang mana menjadi kewajiban mereka untuk berbuat demikian.
(3) tidak
mengambil kesempatan dengan menggunakan kedudukan sebagai pengarah untuk
mendapatkan kepentingan peribadi
Mahesan lwn
Malaysian Government Officers Co-operative Housing Society (1987) 1 MLJ 149
Fakta : Mahesan adalah seorang pengarah dan bekerja untuk syarikat
Malaysian Government Officers Co-operative Housing Society. Tujuan penubuhan
syarikat ialah untuk menyediakan perumahan untuk pekerja kerajaan. Mahesan
menerima rasuah dari Manickam berkenaan dengan satu transaksi yang melibatkan
pembelian tanah. Manickan membeli tanah dengan harga $456,000. dia menjual
kepada syarikat dengan harga $944,000 dan memberi rasuah sebanyak $122,000
kepada Mahesan. Syarikat boleh membeli tanah tersebut dengan harga $456,000
tetapi mereka terpaksa membayar $944,000
Mahkamah memutuskan bahawa syarikat boleh menuntut jumlah rasuah atau
kerugian daripada perlanggaran kewajiban oleh Mahesan. Memandangkan kerugian
syarikat adalah lebih besar dari jumlah rasuah, Mahesan diperintah untuk
membayar kerugian yang dialami oleh syarikat akibat daripada rasuah tersebut.
(4) pengarah
tidak boleh mengambil atau menyimpan sebarang untung rahsia atas dasar hubungan
fidusari.
Sekiranya ada peluang untuk membuat keuntungan atau mendapatkan manfaat
dari kedudukannya sebagai seorang pengarah, keuntungan atau manfaat tersebut
mestilah diberitahu dan disahkan dalam mesyuarat syarikat.
Rujuk kes Regal (Hastings) Ltd. Lwn
Gilliver
Urusniaga di antara syarikat dan pengarah
Seorang pengarah yang memasuki kontrak dengan syarikat mestilah
memberitahu keuntungan yang diperolehi daripada kontrak tersebut yang mana dia
mempunyai kepentingan. Kegagalan memberitahu keuntungan tersebut boleh membuat
pengarah bertanggungjawab terhadap syarikat ke atas keuntungan tersebut
Tiap-tiap pengarah syarikat yang dalam apa cara, samada langsung atau
tidak langsung berminat dalam kontrak yang dicadangkan oleh syarikat tersebut,
hendaklah secepat mungkin yang pratik selepas fakta2 yang berkaitan telah
sampai ke pengetahuaanya mengisytiharkan sifat kepentingan itu di mesyuarat
pengarah syarikat
Dibawah sek 131, perkara2 ini mestilah didedahkan.
(i)
sek 131 (1) -
keadaan kepentingan samada secara langsung atau tidak langsung dan
samada terlibat kepentingan ahli2 keluarga yang lain dalam kontrak atau kontrak
yang dicadangkan
(ii)
sek 131 (5) -
keadaan fakta2 atau had2 percanggahan yang wujud dari pemegangan jawatan
mestilah diisytiharkan dalam mesyuarat
(iii)
sek 131 (5) -
keadaan fakta2 atau had2 percanggahan yang wujud dari pemegangan harta
oleh pengarah
Persaingan
dengan syarikat
Tiada undang2 yang mengatakan seseorang tidak boleh manjadi pengarah
kepada dua syarikat yang bersaing asalkan kesemua konflik yang mungkin timbul
didedahkan dan disahkan oleh syarikat.
Cooks lwn
Deeks
Fakta : Toronto Construction Company mempunyai 4 orang pengarah yang
juga pemegang syer. 3 orang pengarah (defenden) berkonflik dengan seorang
pengarah (plaintif). Mereka bersetuju untuk memutuskan hubungan dengan
plaintif. Syarikat membuat perundingan berkenaan dengan kontrak dengan Canadian
Pacific Railway. Perundingan itu dibuat oleh kedua2 defenden menubuhkan
syarikat baru yang bernama Dominion Construction Company untuk menjalankan
kontrak tersebut. Plaintif menyaman bagi pihak syarikat untuk mendapatkan
kembali keuntungan yang dibuat oleh defenden.
Privy Council memutuskan bahawa ke3,3 defenden telah melanggar kewajiban
sebagai pengarah, dan membenarkan syarikat untuk mendapatkan kembali keuntungan
tersebut.
Peso Silver
Mines Ltd. (NPL) lwn Cropper
Mahkamah Agung Kanada memutuskan bila lembaga pengarah dengan suci hati
(bone fide) telah menolak satu peluang untuk syarikat, maka pengarah bolehlah
mengambil peluang tersebut tanpa perlu mendedahkan kepada syarikat.
(c) mesti
menggunakan kuasa dan harta yang telah diamanahkan dengan tujuan yang sesuai
atau yang diperuntukkan
seseoang pengarah mungkin telah bertindak secara amanah untuk menentukan
kepentingan syarikat tetapi beliau masih lagi boleh dikatakan mungkir
tanggungjawab fidusarinya jika beliau menggunakan harta syarikat untuk tujuan
yang salah.
Belmont
Finance Corporation Ltd lwn Williams Furniture Ltd (1980) 1 All ER 393
Jika pengarah menyalahgunakan wang syarikat, mereka telah melakukan
pecah amanah.
Re Duomatic
Ltd (1969) 2 CH 365
Fakta : pembayaran telah dibuat kepada bekas pengarah sebagai gantirugi
untuk kehilangan pekerjaan. Pembayaran ini tidak diberitahu kepada pemegang
syer sebagaimana yang diperlukan oleh sek 191 Akta Syarikat United Kingdom
1948. jadi pembayaran tersebut adalah tidak sah.
Mahkamah memutuskan pengarah yang membuat pembayaran tersebut haruslah
bertanggungjawab terhadap pembayarn tersebut kerana menyalahgunakan wang
syarikat, walaupun didapati pengarah berkenaan berlaku jujur kerana tidak tahu
tentang undang2 tersebut.
Kesan-kesan
kontrak akibat kemungkiran tanggungjawab fidusari
Satu urusniaga syarikat yang intra vires tidak batal walaupun ianya
melanggar kewajiban fidusari pengarah. Urusniaga tersebut hanya boleh menjadi
bolehbatal. Terdapat 2 perkara yang perlu diambilkira : -
(1) bila pengarah
memasuki kontrak atau urusniaga dengan syarikatnya sendiri dan melanggar tugas
fidusarinya, kontrak atau urusniaga tersebut menjadi bolehbatal, dimana
syarikat mempunyai opsyen untuk membatalkan kontrak atau urusniaga tersebut.
(2) Bila urusniaga
dimasuki oleh syarikat dengan pihak ke-3, sama ada urusniaga itu boleh diketepikan
oleh pihak ke-3 atau tidak. Bergantung sama ada pihak ke-3 tahu atau sepatutnya
tahu yang pengarah telah melanggar tugas fidusarinya. Jika pihak ke-3 tahu,
maka pihak ke-3 tidak dapat mengenepeikan urusniaga tersebut.
Satu urusniaga syarikat yang ultra vires tidak batal walaupun ianya
melanggar kewajiban fidusari pengarah. Urusniaga tersebut boleh diketepikan
jika satu pihak tahu atau sepatutnya tahu berkenaan dengan perlanggaran
kewajiban oleh pengarah syarikat.
Remedi-remedi
untuk kemungkiran tanggungjawab fidusari pengarah
(1) syarikat
boleh menyaman untuk mendapatkan gantirugi atau pemulangan harta tertentu
(2) syarikat
boleh menuntut keuntungan rahsia yang diperolehi oleh pengarah
(3) kuasa
pengarah terhadap perlaksaan kontrak yang menyebabkan kemungkiran tanggungjawab
boleh dianggap tidak sah. Syarikat boleh membuat pilihan samada untuk menuntut
kerugian syarikat atau menyaman pengarah di atas keuntungan yang diperolehi.
Menjalankan
tugas dengan berskil, berhati-hati dan berusaha sewajarnya
Selalunya kita menganggap orang yang memegang jawatan pengarah mempunyai
skil yang berpetutan untuk jawatan itu, tetapi undang2 mengatakan pengarah
tidak perlu untuk mempunyai skil2 tertentu, dan sekiranya dia tidak mempunyai
skil bukanlah dianggap satu perlanggaran kepada kewajibannya.
Rowies J
mengatakan di dalam kes Re City Equitable Fire Insurance Ltd (19245) 1 Ch 407
“ pengarah tidak perlulah memnunjukkan, didalam melaksanakan tugasnya,
tahap skil yang lebih tinggi dari yang sepatutnya dianggapkan ada dalam fikiran
atau pengalamannnya”
Akta Syarikat tidak penah memberikan syarat2 minimum sebelum seseorang
itu boleh menjadi pengarah. Tetapi seandainya dalam keadaan di mana seseorang
pengarah dilantik kerana kemahirannya dalam skil tertentu, dan kemudiaanya dia
gagal membuktikannya, disini satu perlanggaran kewajiban mungkin telah berlaku.
Tugas/
tanggungjawab dan tahap hati-hati (Duty and standard of care)
Adalah tidak adil untuk mengharapkan orang yang kurang layak untuk
menunjukkan skil yang berlebihan. Tetapi tidaklah boleh juga dijadikan satu alasan
untuk tidak bersikap hati-hati. Seseorang pengarah adalah tertakluk kepada
prinsip hati-hati kepada syarikat selama dia menjadi pengarah.
Kes Re City Equitable Fire Insurance Co. Ltd menyarankan bahawa tidak ada
satu skala tahap hati2 yang boleh diikuti, jadi pengarah perlu menunjukkan
tahap hati2 yang munasabah yang ada pada pengalaman dan kelayakannya itu.
Dalam kes Re Brazilian Rubber Plantation and Estates Ltd (1911) Ch 425
Neville J mengatakan : -
“seseorang pengarah tidak tertakluk untuk mengamil bahagian-bahagian
tertentu dalam menjalankan perniagaan syarikat, tetapi setelah dia menanggung
tanggungjawab itu, dia mesti menggunakan tahap hati2 yang munasabah dalam
melaksanakan tugasnya.
Tahap hati2 itu dikira sebagai tahap sebagaimana orang biasa akan
berhati2 untuk kepentingan sendiri. Dia tidak akan bertanggungjawab terhadap
kerugian yang diakibatkan dari salah hukum
Cadangan-cadangan
(1) pengarah
mestilah mengambl inisiatif untuk mengetahui apakah hak2 dan tanggungjawab2nya
dibawah artikel dan undang2. kedaifan tentang undang2 tidak boleh dijadikan
satu alas an kepada perbuatan2 yang bertentangan dengan akta
Dia boleh meminta nasihat sekiranya perlu, dia tidak boleh menerima
jawatan tetapi kemudiannya menegaskan yang dia tidak tahu apa2 peruntukkandi
dalam Akta, memorandum atau artikel syarikat
Rujuk kes Re John Fulton &
Co. Ltd (1932) NI 35
(2) pengarah
mestilah membuat beberapa pertanyaan yang munasabah apabila disuruh
mengeluarkan wang syarikat
Re Railway
& General Light Improvement Co.lwn Marzetti Case (1880) 42 Ltd 206
Pengarah menandatangani cek tanpa mengetahui untuk tujuan apa duit itu
akan digunakan dan tidak membuat pertanyaan sebagaimana seorang yang waras akan
bertanya
Mahkamah rayuan memutuskan pengarah tersebut telah berlaku cuai
Seorang pengarah yang tidak mengambil tahu sebelum menandatangi cek, dia
akan bertanggungjawab terhadap cek tersebut jika terjadi sesuatu ke atas cek
tersebut. Tetapi sekiranya jelas bahawa ianya adalah untuk tujuan yang sah,
pengarah tidak bertanggungjawab untuk memastikan yang cek tersebut adalah
digunakan untuk tujuan tersebut, asalkan cek itu datang untuk ditandatangani
dalam keadaan biasa syarikat menjalankan perniagaan.
(3) pengarah
boleh menyerahkan tugas dan kuasa kepada orang lain asalkan tidak dalam keadaan
yang boleh mendatangkan kecurigaan
pengarah mestilah memberikan kepercayaan kepada pegawai2 syarikat untuk
melakukan tugas dengan jujur dan betul
Lindley MR di dalam kes Re
National Bank Of Wales
(1899) 2 Ch 629 mengatakan : “ perniagaan tidak dapat dijalankan jika
wujudnya prinsip tidak percaya atau tidak mempercayai orang lain, melainkan ada
sebab untuk berbuat demikian”
Lord Parker CJ mengatakan dalam kes Huckerby lwn Elliot (1970) 1 All ER
189 :
“tidak ada prinsip yang mengatakan setiap pengarah mesti ada had kawalan
tertentu ke atas perniagaan syarikat. Pengarah boleh menyerahkan sesuatu
perkara kepada pengarah lain atau kepada pegawai2 syarikat. Pengarah tidak akan
bertanggungkawab sekiramnnya orang yang dipertanggungjawabkan itu tidak amanah
lagi”
Tugas atau
tanggungjawab untuk berusaha sewajarnya
Seorang pengarah mesti berusaha sewajarnya dalam menjalankan tugas. Ini
diperuntukkan dalam sek 132 (1), yang mana memerlukan seorang pengarah yang
jujur untuk berusaha sewajarnya tahap usaha itu adalah sebagaimana orang biasa
melakukannya dan tidak lebih dari itu
Berkenaan dengan kewajiban berjada2 (duty of care), tidak ada kaedah
tetap yang dapat diberikan. Walaubagaimanapun, dapat dirumuskan sperti berikut
: -
(1) seseorang
pengarah tidak semestinya menghadiri semua mesyuarat lembaga. Jessel MR dalam
kes Re Forest Of Dean Coal Mining Co
(1879) ChD 450 mengatakan : “seseorang pengarah adalah tertakluk untuk
menggunakan usaha sewajarnya dalam melaksanakan tanggungjawabnya, walaupun
pengarah biasa, yang hadir kadang2 dalam lembaga, tidak boleh dianggap untuk
menghabiskan terlalu banyak masa dan perhatian kepada perniagaan sebagaimana
seseorang rakan pengurusan dalam sesebuah perkongsian, mereka adalah tertekluk
untuk menggunakan usaha yang sewajarnya dalam pentadbiran atau pengurusan
syarikat dan juga untuk bertindak dengan jujur”
seseorang pengarah adalah tidak perlu untuk memberi perhatian yang
berpanjangan dalam hal2 syarikat. Walaubagaimanapun, ianya bergantung kepada
keadaan2 sesuatu kes
Dalam kes Marquis Of Butes Case
(1892) 2 Ch 100, di mana pengarah hadir hanya sekali sahaja dalam mesyuarat
lembaga dalam masa 20 tahun, dia dikatakan tidak bersalah sedangkan dalam kes Re Denham & Co, ketidakhadiran
pengarah dalam mesyuarat lembaga selama 4 tahun, adalah dikatakan bersalah
kerana kecuaian dalam melaksanakan tugasnya.
(2) pengarah
tidak akan bertanggungan atas perbuatan atau ketinggalan perbuatan
pengarah-pengarah lain kalaupun jika dia tidak menghadiri mesyuarat yang
berkenaan
pengarah tidak bertanggungan di atas perkara2 yang dilakukan semasa
ketidakhadirannya dalam mesyuarat. Dia juga tidak bertanggungan ke atas
pinjaman yang dibuat tanpa kehadirannya atas kesalah frod yang dibuat oleh
pengarah2 lain. Tetapi jika dia mengarahkan perkara2 itu, dia akan
dipertanggungjawabkan.
Kesan
sekiranya pengarah melanggar tugas skil, berhati-hati dan berusaha sewajarnya
Syarikat boleh menyaman dan menuntut gantirugi jika seseorang pengarah
melanggar tugas skil, berhati2 dan berusaha sewajarnya. Sek 132 (3)
memperuntukkan bahawa seseorang pengarah adalah bertanggungan atas kerugian
yang ditanggung oleh syarikat akibat dari perlanggaran tugasnya untuk berusaha
sewajarnya. Memandangkan tugas itu adalah terhadap syarikat, ahli2 syarikat
tidak boleh menyamannya.
Tugas statutory
Sebagai salah satu dari tugas2 pengarah, mereka dikehendaki mendedahkan
beberapa perkara kepada syarikat : -
(1) Sek 131 –
pengarah mestilah mendedahkan beberapa perkara bersangkutan dengan kepentingan
sendiri dalam mesyuarat, contohnya memberitahu tentang faedah dalam kontrak,
harta benda, jawatan dan sebagainya
(2) Sek 132A
- pengarah yang berada dalam atau
berhubung kepada satu urusniaga dalam cagaran2 perbadanan tidak boleh
menyalahgunakan kedudukan sebagai pengarah untuk memperolehi maklumat2 sulit.
(3) Sek 132B –
pengarah tidak boleh menyalahgunakan maklumat yang didapati dalam kapasiti
rasmi sebagai pengarah
(4) Sek 132C –
pengarah tidak boleh menguatkuasakan mana2 cadangan atau melaksanakan mana2
transaksi bagi : -
(a) pemerolehan
satu usahan atau harta benda bernilai tinggi ; atau
(b) pelupusan
suatu bahagian besar dari usaha atau harta benda syarikat, yang akan merugikan
dan mempengaruhi kedudukan atau pelaksanaan kewangan syarikat, kecuali jika
ianya telah diluluskan oleh syarikat dalam mesyuarat am.
(5) Sek 132D –
pengarah tidak boleh menggunakan mana2 kuasa syarikat untuk mengeluarkan syer2,
melainkan mendapat kelulusan dari syarikat dalam mesyuarat am
(6) Sek 132E
- sebuah syarikat tidak boleh memasuki
mana2 perkiraan atau transaksi dengan mana2 pengarah syarikat atau syarikat
pegangannya atau dengan seorang yang berhubung dengan pengarah untuk
memperolehi daripada atau melupuskan kepada pengarah mana2 aset tiada tunai
dari nilai2 yang wajib, kecuali jika ianya diluluskan oleh resolusi syarikat
dalam mesyuarat am
(7) Sek 133 –
sebuah syarikat tidak boleh membuat suatu pinjaman wang kepada pengarah
syarikat
(8) Sek 133A – larangan
darihal pinjaman wang kepada orang2 yang berhubung dengan pengarah
(9) Sek 135 –
pengarah kewajiban untuk memberitahu : -
(a) butiran2
sperti syer, debenture,faedah turutan, hak, pilihan dan sebagainya
(b) mengenai
mana2 pertukaran butiran perenggan (a)
(c) darihal
kejadian dan perkara yang mempengaruhi atau berkaitan kepada dirinya sendiri
(d) jika ia
adalah pengarah syarikat awam atau subsidiary syarikat awam darihal tarikh pada
bila ia mencapai umur 70 tahun
11.8
gantirugi dan pelepasan tugas
Sebarang peruntukkan yang menggantirugikan pengarah dari sebarang
liabiliti2 untuk kecuaian, kemungkiran, perlanggaran kewajiban atau pecah
amanah adalah tidak sah. Walaubagaimanapun, ahli2 syarikat boleh melepaskan
pengarah dari tugas fidusarinya
Sek 354 – mahkamah mempunyai kuasa untuk memberi pelepasan atau
membebaskan samada secara sebahagian atau sepenuhnya pelanggaran kewajiban oleh
pengarah jika mahkamah merasakan adil untuk berbuat demikian.